Terapia polega na mikrogimnastyce mięśni ucha - pracy mięśni: strzemiączkowego, młoteczka, komórek rzęskowatych zewnętrznych i wewnętrznych Ucho ludzkie odpowiada za dostarczenie do mózgu 80% wszystkich bodźców, przez co pełni kluczową rolę w naszym życiu i funkcjonowaniu. Stosując odpowiednią stymulację możemy wpływać na: korę przedczołową, przedsionek, móżdżek, jądro migdałowate, układ limbiczny i korę mózgową.
Stymulacja słuchowa odbywa się droga kostną i powietrzną, przy wykorzystaniu odpowiedniej aparatury (ucho elektroniczne lub Solisten tzw. małe ucho elektroniczne + słuchawki z wbudowanym wibratorem kostnym). Przed rozpoczęciem terapii wykonywany jest test kwalifikacyjny – test uwagi i lateralizacji słuchowej oraz dodatkowe testy m.in. test rozdzielnousznego słyszenia (słowa). Jeśli pacjentem jest dziecko, dodatkowo przeprowadzany jest wywiad o rozwoju dziecka do 1 roku życia oraz przebytych przez niego chorobach w wieku późniejszym.
Pacjent słucha codziennie przez 2 godziny, specjalnie wyselekcjonowanej muzyki zawierającej dźwięki z
odpowiednimi częstotliwościami (potocznie mówiąc: tymi, których mu brakuje), muzykę podaje się odpowiednio z wyprzedzeniem lub opóźnieniem przez kanał kostny lub powietrzny. W oparciu o wyniki testu kwalifikacyjnego dobiera się indywidualny program terapii. Sama terapia odbywa się w kilku etapach, a ich ilość jest uzależniona od potrzeb pacjenta, dlatego trudno określić z ilu części będzie się składać. Aby osiągnąć trwały efekt należałoby odbyć minimum 3 etapy treningu. I etap wdraża ucho do właściwej pracy i trwa 30 godzin, to tzw. etap bierny/podstawowy. Sesje odbywają się co najmniej 5 razy w tygodniu w dwugodzinnych cyklach. Kolejny etap ma miejsce po 4 - 8 tygodniowej przerwie, przed jego rozpoczęciem dokonuje się ponownej diagnozy, na podstawie, której dobiera się kolejny indywidualny program. Kolejny etap rozpoczyna się również po upływie 4 - 8 tygodni od etapu II i także przed jego rozpoczęciem dokonuje się powtórnej diagnozy i doboru indywidualnego programu. Długość II i III etap uzależniona jest od indywidualnych potrzeb pacjenta i może trwać od 15-30 godzin. Zdarzają się jednak osoby, którym wystarczy II etapy terapii lub potrzebują nawet VI w ciągu roku – często u dzieci z autyzmem!!! – wynika to z tego, że trening słuchowy metodą Tomatisa jest zawsze dostosowywany do indywidualnych potrzeb pacjenta, oczywiście jeśli wyniki testów są satysfakcjonujące nie wykonuje się następnych etapów! Metodyka dopuszcza stosowanie terapii w II etapach np.: I etap 30h i II etap – 15h lub etapy I-III po 20h. Tak czy inaczej, aby terapia była efektowna i miała trwały skutek, zgodnie z międzynarodowymi standardami, należałoby przeprowadzić minimum III etapy, oczywiście ilość godzin w etapach jest dobierana indywidualnie!!!
Terapia metodą Tomatisa jest całkowicie bezpieczna dla pacjenta!